Maatregelen in de accountancysector en de impact op ondernemingen

Het doel van de maatregelen is de kwaliteit in de accountancysector te verbeteren, zo heeft minister Hoekstra aangekondigd. Minister Hoekstra redeneert hierbij als volgt: “Een goede wettelijke controle is de uitkomst van een traject waarin alle betrokkenen - dus niet alleen de accountant, maar ook de gecontroleerde onderneming - hun verantwoordelijkheid nemen en de toezichthouder daar toezicht op houdt.” Daarnaast voegt hij toe dat de maatregelen gelden voor alle partijen die betrokken zijn bij de totstandkoming van de jaarrekening van een onderneming.

Impact op de onderneming

De maatregelen die minister Hoekstra neemt, hebben misschien geen directe impact op de gecontroleerde onderneming, het is echter wel te verwachten dat ze indirecte gevolgen hebben. Hoekstra sluit zich namelijk aan bij eerdere opmerkingen vanuit de accountancysector zelf.

Zo staat de ‘volwassenheid van de gecontroleerde organisatie’ genoemd als één van de tien drivers van controlekwaliteit volgens de accountants zelf. Daarnaast is de afgelopen jaren gebleken dat de kritische houding van toezichthouders jegens accountants zich ook heeft vertaald in een kritischere houding van de accountants naar de gecontroleerde onderneming. Dit blijkt uit de grotere omvang van steekproeven, de strengere eisen aan de door de onderneming opgeleverde documentatie en de verhoging van de kosten voor de accountantscontrole.

Tenslotte benoemt Hoekstra in de begeleidende brief aan de Tweede Kamer ook het feit dat sommige beursgenoteerde ondernemingen geen accountant kunnen vinden. De (beursgenoteerde) onderneming is echter nog steeds verplicht haar jaarrekening te laten controleren indien zij aan de groottecriteria voldoet. Hieruit blijkt dat accountants steeds strenger worden bij de selectie welke cliënten en opdrachten zij wel of niet accepteren.

Impact op de jaarafsluiting

Naast de mogelijke impact op de onderneming als geheel benadrukt de minister met zijn toelichting en maatregelen ook de impact van een goede jaarafsluiting van de onderneming zelf. De kwaliteit van de jaarrekeningcontrole begint bij een goede jaarafsluiting, waarbij de onderneming verantwoordelijk is voor:

• een goede administratieve organisatie en interne beheersingsmaatregelen;
• het beperken van verrassingen tijdens de jaarrekeningcontrole;
• een goede analyse van de gebeurtenissen gedurende het boekjaar en de impact op de jaarrekening;
• een goede analyse van de verschillende balans- en winst-en-verliesposten in de jaarrekening;
• een goede brugstaat vanuit de jaarrekening naar onderliggende specificaties en documentatie;
• een kwalitatief goede jaarrekening bij aanvang van de jaarrekeningcontrole.

Wat kun jij doen?

Als financial bij een onderneming kun jij ook invloed uitoefenen op de kwaliteit van de accountantscontrole. Dit kun je vrij eenvoudig doen aan de hand van de zogeheten ‘plan-do-check-act’-cyclus:

• PLAN: welke werkzaamheden dienen uitgevoerd te worden en wanneer is hiervoor de deadline? Hoe worden deze werkzaamheden uitgevoerd?
• DO: uitvoering van de jaarafsluiting op basis van het vooraf beschreven afsluitproces;
• CHECK: zijn alle werkzaamheden conform het beschreven afsluitproces uitgevoerd? Sluiten de documenten die zijn voorbereid voor de accountantscontrole aan op de conceptversie van de jaarrekening?
• ACT: wat zijn nog openstaande punten vanuit de voorgaande fase en welke verbeterpunten kun je aanbrengen in het afsluitproces?

Zo voorkom je niet alleen dat je ieder jaar opziet tegen de jaarafsluiting, maar kun je ook voorkomen dat jouw werkgever in het ergste geval geen controlerend accountant meer kan vinden.

Hoe staat jij ervoor?

Wil je weten hoe jouw team ervoor staat als het gaat om de afsluiting van het ongekende jaar 2020? Beantwoord de vijftien belangrijkste vragen uit onze quickscan en je krijgt een goede indicatie van jouw situatie. Deelname is gratis en geheel vrijblijvend.