Xavier Gabriëls: "Je hebt als onderneming niet de luxe om te kiezen op welke uitdaging je inzet."

De rol van de CFO verandert snel

Xavier Gabriëls staat sinds 2018 mee aan het roer bij advisory onderneming TriFinance en hij is er sinds januari 2020 Managing Director / COO. Xavier volgt dan ook vanop de eerste rij mee hoe de rol van finance departementen en die van de CFO de laatste jaren in snel tempo evolueert. 

Continue tranformatie

Wat zijn de grote uitdagingen voor ondernemingen als geheel?

Xavier Gabriëls: “Er zijn drie grote bewegingen waar ondernemingen vandaag rekening mee moeten houden. Allereerst is er die enorme versnelling, die bedrijven dwingt tot voortdurende transformatie en het denken in scenario’s ter ondersteuning van beslissingen onder toegenomen onzekerheid. Daarnaast kampen heel wat bedrijven met openstaande vacatures, omdat er niet genoeg professionals zijn met de juiste combinatie van soft & hard skills om die transformatie mee uit te denken, op te zetten en te implementeren. En een derde element is de ontwikkeling en adoptie van platform-based (cloud) systemen met bijbehorende security (inclusief segregation of duties), die een grote impact hebben op de organisatie en werking van bedrijven.

Alle uitdagingen in rekening brengen

Als je er één uitdaging van zou moeten uitkiezen, welke zou dat zijn?

Xavier Gabriëls: “Dat is juist het probleem. Je hebt als onderneming niet de luxe om te kiezen op welke uitdaging je inzet. Je moet ze op dit moment allemaal in rekening nemen. Ik geef het voorbeeld van de hotelsector. Vroeger had je als gerenommeerd hotel tijd om je concurrentie bij te blijven. Airbnb heeft de sector met zijn platform volledig op zijn kop gezet. En dat geldt voor alle ondernemingen: morgen kan er een concurrent opstaan die heel je business model onderuit schuift. Daar moet je alert voor zijn. Daar moet je snel genoeg voor kunnen schakelen. En daar heb je de juiste mensen met de juiste soft & hard skills, kennis en gedrag voor nodig.” 

Welke impact hebben die uitdagingen op finance departementen?

Xavier Gabriëls: “Finance departementen doen traditioneel aan risicomitigatie door controle, door terug te gaan kijken in de tijd en van daaruit voorspellingen te doen voor de toekomst. Dat is nu geen optie meer. Sinds twee jaar geleden kunnen ze niet meer terug gaan kijken in de tijd, omdat dat geen enkele garantie meer levert voor de toekomst. Dat betekent dat ze een heel ander systeem moeten opzetten van budgetteren, rapporteren en cash flow management.”

De prioriteit van elke CFO

Hoe ga je daar als CFO mee om?

Xavier Gabriëls: “De prioriteit voor elke CFO is profitable growth, en daarvoor heb je twee dingen nodig: je departement moet efficiënter kunnen werken, en dus ga je kijken naar slimme digitale transformaties. En daarnaast moet je aan risicomanagement doen. Dat klinkt evident, en toch zien we in de praktijk dat het vaak nog erg moeizaam gaat. 

Een deel van de verklaring is dat finance de linking pin is, en nu nog meer dan vroeger, met heel veel andere departementen, van HR tot sales, van IT tot business. Je hebt dus systemen nodig die die data op een goede manier capteren en samenbrengen. Geen sinecure. 

Zo heb je bijvoorbeeld één systeem van tijdsregistratie bij de klant, en een ander intern registratiesysteem. Of weet je nog steeds niet wat de klantwinstgevendheid is omdat je business op een ander platform werkt dan je financiële data. Die dubbele entries zijn inefficiënt, en ze maken het moeilijk om heldere lessen uit te trekken en snelle beslissingen te nemen.”

Financiële profielen rekruteren

Hoe werk je die inefficiënties weg?

Xavier Gabriëls: “In de eerste plaats door als CFO heel intensief samen te werken met je peers, de andere C-level executives in de organisatie. Board en management worden steeds meer multidisciplinair, en dat is een goede zaak. Maar het betekent ook dat je als CFO op een andere manier moet leren communiceren. Hoe breng je financiële data op een begrijpelijke manier naar andere beslissingsnemers binnen je organisatie? Je hebt er andere skills voor nodig dan enkel de zuiver financiële kennis.”

”Ten tweede, door de juiste mensen te verbinden aan het juiste project. Ook binnen finance teams heb je heel diverse profielen nodig die kunnen omgaan met verandering, die de systemen kunnen doorgronden en er de juiste vragen bij kunnen stellen. En dan komen we terug bij één van de uitdagingen die ik bij aanvang omschreef: het vinden van de mensen met de juiste skills.”

En die zijn moeilijk te vinden?

Xavier Gabriëls: “Bij TriFinance rekruteren we finance profielen, in de rol van consultant of in vast dienstverband bij onze klanten, en we merken zelf hoe uitdagend het is om de juiste mensen met de juiste skills te vinden. We zetten daarom heel erg in op on-the-job learning, op kennisdeling, en op het trainen van onze mensen. Wij mappen dit actief voor al onze consultants dmv ons Behavior, Skills & Knowledge framework.“

Slim digitaliseren

Is er een mismatch met de verwachtingen van de markt en de bestaande finance opleidingen?

Xavier Gabriëls: “Finance jobs zijn heel dynamisch, met ontzettend veel mogelijkheden. Het is belangrijk dat studenten reeds tijdens de opleiding zo veel mogelijk voeling krijgen met de dynamische ondernemingsrealiteit. Finance departementen hebben ook data specialisten nodig of specialisten op het vlak van digitale transformatie. 

CFOs nemen vandaag vaak de lead bij digitale transformaties. Waar moet je mee rekening houden tijdens dat proces?

Xavier Gabriëls: “In de eerste plaats moet je slim gaan digitaliseren, zodat je de bestaande problemen niet digitaliseert. Er moet een goede governance worden opgezet. De meeste transformaties mislukken omdat er niet goed nagedacht is over de structuur. En omdat de technologie leidend was, zonder dat de mensen die ermee moesten werken goed getraind waren. De belangrijkste les is denk ik: er is geen one size fits all. Elke onderneming, en elk finance departement, heeft een eigen traject af te leggen. Starten met de juiste data en processen is een absolute voorwaarde om AI / digital op de juiste manier te implementeren.“

Zero-based budgeting

Is er nog een bepaald concept waar je de aandacht op wilt vestigen?

Xavier Gabriëls: “Zero Based Budgeting. En dan bedoel ik: hoe zet je een budget zo op dat je niet zomaar naar het verleden kijkt en daar twee procent bij telt, maar dat je de vraag stelt: moeten we de bestaande dingen wel nog behouden? 

"Finance zou regelmatig in vraag moeten stellen of de organisatie bestaande kostenplaatsen, uitgaven, etc. moet behouden. Het is een heel waardevolle oefening om de bestaande inefficiënties weg te werken. En het budget dat daarmee vrijkomt, kan het bedrijf als buffer gebruiken, of inzetten voor nieuwe zaken die er echt toe doen, zoals digitalisering of marketing. Het is een heel efficiënte manier om te innoveren, en om je concurrentie telkens een stap voor te blijven."

Vertaald en aangepast op basis van een interview dat eerder werd gepubliceerd via House of Executives.